Praktische tips rondom hygiëne en kalveropfok

Met extra aandacht voor hygiëne is de kans op een uitbraak van ziekten bij jonge kalveren flink te verlagen. Dit vergt echter wel het werken volgens een strak protocol. Wie de discipline daarvoor op kan brengen, maakt een flinke stap vooruit in kalvergezondheid en daarmee in opfokresultaat.

Geboorte en biest verstrekken

• Zorg voor een schone ruime afkalfstal met daarin een dikke laag schoon stro.
• Ontsmet direct na de geboorte de navel van het pasgeboren kalf met jodiumtinctuur of antibioticum houdende spray.
• Melk biest binnen 1 uur zo schoon mogelijk en beoordeel altijd de kwaliteit. Direct daarna koelen en/of invriezen of binnen 2 uur aan het kalf verstrekken. Biest voor invriezen bij voorkeur pasteuriseren. Biest van onvoldoende kwaliteit wordt niet gebruikt.
• Zorg bij vervoer van pasgeboren kalveren voor een schone en ontsmette kalvertaxi of speciale, schone, ontsmette kruiwagen. Dus niet eentje waarmee eerder de stal is uitgemest.

Individueel huisvesten

• Vang het pasgeboren kalf op in een schoon en ontsmet éénlinghok dat na grondig reinigen en ontsmetten minimaal een week heeft leeggestaan. Zorg voor een dikke laag schoon stro in het hok.
• Geef ieder kalf een vaste (genummerde) speenemmer die bij voorkeur bij het hok blijft.
• Reinig en ontsmet iedere speenemmer dagelijks. Pas op dat een borstel de vector kan zijn die ziektekiemen overdraagt. Tussentijds ontsmetten is dus noodzakelijk.
• Draag schone laarzen en een schone overall die alleen bij de kalveren worden gedragen. Was je handen voordat je naar de kalveren gaat.
• Optimale volgorde van voeren en instrooien is van jong naar oud.
• Strooi de hokken tijdig bij zodat iedere kalf altijd droog kan liggen.
• Zorg dat jonge kalveren niet in contact kunnen komen met oudere kalveren of melkkoeien, hun mest en/of voerresten.
• Kalveren hebben vanaf dag 3 de beschikking over schoon drinkwater en vast voer (hooi en brok/muesli). Voerbakjes en waterbakjes worden dagelijks gecontroleerd en gereinigd.
• Zorg dat er geen regen en vocht van het ene kalverhok in het andere hok terecht kan komen.
• Vermijd ieder direct en indirect contact tussen zieke en gezonde kalfjes.
• Komt een kalverhok leeg, dan wordt het direct uitgemest, gereinigd en ontsmet. Ook de ondergrond! Reinig de hokken bij voorkeur op een andere plaats dan waar de kalveren staan. Dit om verspreiding van ziektekiemen via spuitnevel te voorkomen.
• Gebruik gladde hokken zonder kieren en poriën, zodat ze optimaal te reinigen zijn.
• Verplaats kalveren die het bedrijf verlaten naar een ophaalpunt, zodat de veehandelaar zeker niet bij de andere kalveren komt.

Groepshuisvesting kalveren

• Plaats kalveren pas na 14 dagen in een kleine groep. Bij voorkeur maximaal 4 kalveren van dezelfde leeftijd.
• Werk bij voeren en instrooien altijd van jong naar oud. Doe een groep met een ziek kalf als laatste.
• Pas all-in, all-out toe. Groepshokken komen volledig leeg en worden schoongemaakt en ontsmet.
• Bezoekers dragen bedrijfskleding en schone laarzen van het bedrijf.
• Onthoornen door dierenarts met pijnbestrijding en zo jong mogelijk.
• Plaats nooit een ziek kalf in de groep of een gezond kalf in een groep met een ziek kalf.
• Haal een ziek kalf uit de groep tot het is genezen.
• Voorkom voerovergangen bij het in de groep plaatsen van kalveren.
• Verstrek onbeperkt schoon drinkwater en goede kwaliteit vast voer (hooi en muesli/brok).
• Zorg voor schone voer- en drinkbakken en voorkom verontreiniging door mest en/of voerresten.

Personeel

• Zorg voor duidelijke werkprotocollen en stel samen met het personeel concrete doelen.
• Zorg dat personeel de protocollen kent en ook snapt waarom ze worden gehanteerd.
• Registreer ziektegevallen, behandelingen, uitval en resultaten.
• Organiseer een goede informatieoverdracht tussen personeelsleden (whitebord/nummering hokken).
• Betrek personeel bij veranderingen. Laat ze meedenken in verbeteringen. Deel resultaten en blijf personeel motiveren en bijscholen. Geef hen ook een compliment wanneer het goed gaat.
• Evalueer de kalveropfok minstens eens per jaar samen met personeel en de bedrijfsdierenarts.